„Ocena funkcjonowania polskiego systemu płatniczego w I półroczu 2016 r.”, zwana dalej „Oceną”, jest cyklicznym materiałem, przygotowanym przez Departament Systemu Płatniczego, stanowiącym dla Zarządu NBP podstawę do dokonania okresowej oceny rozliczeń pieniężnych, tj. realizacji zadania określonego w art. 17 ust. 4 pkt 3 ustawy o Narodowym Banku Polskim.
W Ocenie przedstawiono główne fakty i wydarzenia, które miały miejsce w ramach funkcjonowania polskiego
systemu płatniczego w I połowie 2016 r., jak również dane statystyczne odzwierciedlające rozwój systemu
płatniczego w Polsce w tym okresie oraz jego poziom na koniec czerwca 2016 r.
Wśród najistotniejszych dla systemu płatniczego w Polsce w I połowie 2016 r. zdarzeń należy wymienić:
- rozpoczęcie realizacji rządowego programu „Od papierowej do cyfrowej Polski”, którego głównym celem jest wyznaczenie kierunków rozwoju e-państwa i cyfryzacji gospodarki. Program ten zakłada, że nowoczesna e-administracja jest koniecznym elementem sprawnego państwa, czyli podstawy zrównoważonego rozwoju. W ramach programu działa 12 „Strumieni”, w tym m.in.:
- Strumień „Zwiększenie Obrotu Bezgotówkowego”, dzięki któremu przewiduje się m.in. upowszechnienie płatności bezgotówkowych w urzędach, zwiększenie wypłat wynagrodzeń i świadczeń w drodze bezgotówkowej, zmniejszenie szarej strefy i zwiększenie dochodów budżetowych,
- Strumień – „Schemat Krajowy”, którego realizacja pozwoli z kolei na zwiększenie roli państwa w ustalaniu standardów dla płatności bezgotówkowych i stworzenie taniego i wygodnego rozwiązania płatniczego m.in. do płatności w relacjach z sektorem publicznym. Wśród korzyści płynących z realizacji Schematu Krajowego są m.in. udostępnienie obywatelom bezkosztowego, łatwego i wygodnego sposobu dokonywania opłat bezgotówkowych w jednostkach administracji publicznej, jak również łatwego i wygodnego dostępu do e-usług publicznych.
- zakończenie I odsłony wieloletniego programu promocyjno-edukacyjnego „Akademia Dostępne Finanse”
(ADF), którego celem było zwiększenie świadomości wśród Polaków na temat korzyści i możliwości płynących z posiadania rachunku bankowego oraz aktywnego korzystania z nowoczesnych instrumentów płatniczych, takich jak karty płatnicze i bankowość elektroniczna. Akademia była projektem realizowanym w 16 oddziałach okręgowych NBP we współpracy z Departamentem Systemu Płatniczego oraz Departamentem Komunikacji i Promocji i Departamentem Edukacji i Wydawnictw. Inicjatywa ta, zaplanowana na lata 2012-2016, skierowana została głównie do osób starszych i realizowana była w formie cyklu spotkań edukacyjnych w poszczególnych województwach. Czteroletni okres realizacji projektu podsumowano w dniu 17 maja 2016 r. na konferencji „Akademia Dostępne Finanse – gala podsumowująca”. - wejście w życie, z dniem 9 czerwca 2016 r., części przepisów rozporządzenia PE i Rady (UE) 2015/751 z dnia 29 kwietnia 2015 r. w sprawie opłat interchange w odniesieniu do transakcji płatniczych realizowanych w oparciu o kartę (dalej „rozporządzenie MIF”). Przepisy rozporządzenia wprowadziły m.in: obowiązki dotyczące rozdzielności systemów kart płatniczych i podmiotów obsługujących transakcje, zakaz ograniczania tzw. co-badgingu, rozdzielność opłat (unblending) oraz ograniczenia zasady honorowania wszystkich kart płatniczych (zasada Honour All Cards). Ponadto, rozporządzenie nałożyło na państwa członkowskie obowiązek przyjęcia przepisów dotyczących sankcji mają- cych zastosowanie do naruszeń tego rozporządzenia oraz wyznaczenie odpowiednich organów krajowych, które będą czuwały nad przestrzeganiem jego przepisów.
- uchwalenie nowelizacji ustawy o swobodzie działalności gospodarczej obniżającej od stycznia 2017 r., maksymalną kwotę płatności gotówkowej pomiędzy przedsiębiorcami z 15.000 euro do 15.000 zł, co powinno się przełożyć na zwiększenie obrotu bezgotówkowego w segmencie B2B jak również przyczynić się do zmniejszenia szarej strefy w Polsce.
Szczegółowy raport dostępny jest tutaj
